انسان‌شناسی فلسفی

شاید چندان عجیب نیست که سقراط مشهورترین فیلسوف همه ی دوارن هاست؛ همو که برای اولین بار درباره ی انسان و وجوه فردی و اجتماعی اش جدای از طبیعت و جهان دقیق شد و درباره ی آن با جدّیت اندیشید. همین میل به شناخت انسان و تعمق در پرسش «انسان چیست؟» موجب شد از دوارن روشنگری، فلاسفه و اندیشمندان مختلف به انسان، چیستی، چرایی و چگونگی اش فکر کنند. از «پیکو دلا میراندولا» تا «امانوئل کانت»، «ماکس شلر» و دیگران، با توجه ویژه به انسان، علمی در نسبت مستقیم با علوم طبیعی و ژنتیک، باستان شناسی و پارینه شناسی، مردم شناسی و قوم شناسی، پزشکی و روانشناسی و رفتارشناسی را پایه گذاشتند که به «انسان شناسی» مشهور است. کتاب «انسان شناسی فلسفی»، انواع نحله های فلسفی را بررسی می کند که به انسان از آن جهت که انسان است می پردازند. همه ی این نحله های فلسفی از زوایای مختلف در خصوص انسان، ماهیتش و وجوه تمایزش با دیگر موجودات اندیشیده و مداقه کرده اند و با وجود مدد گرفتن از علوم تجربی و طبیعی، علمی را بنیان گذاشته اند که مباحثی را بررسی می کند که مانند علوم تجربی، قابل استنتاج و آزمایش نیستند. انسان شناسی و دانش فلسفی مبتنی بر آن، حاصل شناخت انسان از پیشینه ی خود و درعین حال وضعیت امروزش است که با علوم روشمند دیگر متفاوتش می کند. مسئله ی تنوع زیستی، اقلیمی و فرهنگی انسان خود مبحثی عظیم و گسترده را شامل می شود که اندیشه ی فلسفی همیشه با آن در کلنجار بوده است و در این کتاب نیز به خوبی به آن پرداخته شده است. کتاب «انسان شناسی فلسفی» نوشته ی «هانس دیرکس» سعی کرده با طبقه بندی ویژه ای به مباحث مربوط به انسان به صورت جداجدا و با توجه به همه ی نظرگاه های فلسفی ورود کند و مسائل مربوط به تفاوت های انسان با دیگر موجودات از حیث فلسفی و شناختی، زندگی فردی و اجتماعی انسانی، ماهیت غیرفیزیکی انسان، رابطه ی انسان با طبیعت و دیگر موجودات و انسان و خدا را بررسی و تحلیل کند.