ادبیات سیاسی تشیع (از نیمه‌ی اول قرن اول هجری تا پایان قرن سوم هجری)

ادب شیعه از حیث موضوع و مضمون از ادبیات دیگر فرقه‌ها و احزاب اسلامی ممتاز است. برخی از ویژگی‌های این ادب عبارت‌اند از: احتجاج در امامت ائمۀ طاهرین (ع)؛ باور به حق اهل بیت عصمت (ع)؛ افتخار به امیرالمومنین علی (ع) و عدل آن بزرگوار؛ تشویق به خروج و عصیان بر امویان و عباسیان؛ دشمنی شدید نسبت به امویان و عباسیان؛ هجو سابیان و ناصبیان، تعلیل و ریشۀ ابی حوادث تاریخی و بیان ستمی که بر اهل بیت(ع) رفته است؛ التزام به تبعیت از سبک قرآن کریم و بهره‌گیری از معانی آن در شعر، استفاده از شعر در بیان اسناد تاریخی، سیاسی و عقیدتی؛ و کثرت و تنوع در بیان انواع و اغراض شعر. ادبی که در نوشتار حاضر از آن سخن رفته، ادبی است که متعهد و سیاسی و سعی بر آن بوده که در آن، شاعران شیعه معرفی گردند. بر این اساس در بخش نخست، اشعار سروده در دفاع از امام علی (ع) در نبردهای جمل، صفین و نهروان، نیز اشعار به نظم درآمده دربارۀ قیام عاشورا و هم‌چنین سروده‌هایی از زنان شاعر شیعه درج گردیده است. در بخش دوم شاعران نامدار سیاسی نظیر: ابوالاسود دولی، فرزدق، کمیت بن زید اسدی، دعبل و... معرفی گردیده‌اند. بخش سوم کتاب نیز به شرح ادبی تاریخی‌نامۀ ابوبکر خوارزمی به شیعیان نیشابور اختصاص یافته است.