دوره مقدماتی حقوق مدنی: اموال و مالکیت

نویسنده محترم در مقدمه کتاب حاضر بیان داشتند که از نظر حقوقی، مال به چیزی اطلاق میشود که دو شرط اساسی داشته باشد: اول این که مفید باشد و نیازی را براورده سازد اعم از اینکه آن، نیاز، مادی باشد یا معنوی و دوم این که قابل اختصاص یافتن به شخص یا ملت معین باشد. در گذشته واژہ مال ویژہ کالای مادی بود اما پیشرفت زندگی کنونی به تدریج، آن را از این معنای محدود خارج کرد به طوری که امروز به تمام عناصر گوناگون دارائی مانند زمین و اموال منقول و مطالبات و حقوق مالی و حتی حق تالیف و اختراع و سرقفلی نیز مالی گفته میشود. در تعریف مال مرسوم است که می گویند چیزی باشد که ارزش داد و ستد داشته باشد و در برابر آن پول یا مال دیگر دادہ می شود. معیار تمیز این ارزش نوعی است و در اختیار عرف یعنی در بازار معادل مبلغی پول است. در بحث از مال صحبت از حق مالی و غیر مالی هم میشود. حق غیر مالی امتیازی است که هدف آن رفع نیازهای عاطفی و اخلاقی انسان است و موضوع این حق روابط غیر مالی اشخاص است، ارزش داد و ستد ندارد و قابل ارزیابی به پول و مبادله با آن نیست. حق مالی امتیازی است که حقوق هر کشور به منظور تامین نیازهای مادی اشخاص به انها میدهد. هدف از ایجادحق مالی تنظیم روابطی است که به لحاظ استفاده از اشیاء بین اشخاص وجود دارد و موضوع مستقیم آن تامین حمایت از نفع مادی و با ارزش است.